७० हजार घनमिटर उत्खनन् मौज्याद गर्न पर्ने सम्झौता उल्लेख भएपनि उत्खनन्को जिम्मा पाएको सिटि कन्स्ट्रक्सनले चन्दनपुर घाटबाट मात्र उत्खनन् गरेर डेढ लाख घनमिटर नदी जन्य निर्माण सामाग्री उत्खनन् गरेको पाईएको हो ।

बर्दिया, फागुन २०
ठेकेदारको एक समुहले मापदण्ड मिचेर बबईको चन्दनपुर घाटमा तिब्र दोहन गरिरहेको छ । बबई नदीको चन्दनपुर घाटबाट डेढ लाख घन मिटर निर्माण सामाग्री उत्खनन् गरेर मौज्याद गरेको फेला परेको छ ।
गत ठाकुरबाबा नगरपालिकाले टेण्डर आह्वान गरेको बगनाहा स्थित चन्दनपुर घाटबाट डेढ लाख घन मिटर निर्माण सामाग्री उत्खनन् गरेको फेला परेको हो ।
उत्खनन्का लागी अनुमति दिईने मापदण्ड भन्दा एक सय गुणा बढि निर्माण सामाग्री उत्खनन् गरेर जम्मा गरिएको मौज्याद हो । उत्खनन्को जिम्मा पाएको सिटि कन्स्ट्रक्सन ठेक्का म्याद सुरुमै मेशिन प्रयोग गरेर नुरी क्रसर उद्योगलाई बिक्रि गरेको खुलेको छ ।
एक महिना अघि देखि खोलामा मेसिनबाट निकालेको निर्माण सामाग्री भएको स्थानीय चन्द साउदले बताए । ‘कहा लैजाने के गर्ने हो आफुलाई थाहा भएन’स्थानीय साउदले भने,‘टिप्पर धुलो उडाएर टिकिनसक्नु बनाएको छ ।’

नगरपालिकाले ठेक्का सम्झौतामा नदिमा मेशिन प्रयोग गर्न नपाईन र मापदण्ड विपरीत उठाउँन नपाउँने सम्झौतामा उल्लेख छ । सम्झौता विपरित नदी जन्य पदार्थ उत्खनन् गर्दा नियमन निकाय समेत बेखबर बनेकोमा स्थानीय चिन्तित छन् । ठेकेदारले नदीबाट निकालिएको निर्माण सामाग्रीलाई घाट गद्दी नगरि सोझै पठाउँने गरेका छन् ।
उत्खनन्का लागी ठेक्का आह्वान गर्ने निकाय नगरपालिका पदिय जिम्मेवारी बसेको नगर प्रमुख र प्रमुख प्रशासकिय मापदण्ड विपरित उत्खनन् हुदा पनि मौन बसेको हुनाले सर्वसाधरण मिलिमतोको शंका गर्छन् ।
ग्रामिण भेगका त्यस्ता घाटबाट निर्माण समाग्री जिल्ला भित्र रहेका क्रसर र बाहिरि जिल्लाका क्रसर उद्योगको लागी ओसार्ने गरिएको छ । मापदण्ड विपरित उत्खनन् भईरहेको गुनासो नआएको प्रमुख प्रशासकिय अधिकृत रामहरि रिजालले बताए । ‘समयको व्यस्तताका कारण अनुगमन कम भएको छ’उनले भने,‘ठेक्का भएपछि एक पटक गएका थियौ, ।’स्रोतका अनुसार नियमनकारी निकायको वेवास्ताले र व्यवसायीसँगको मिलिमतोमा नदी जन्य पदार्थ तीब्र दोहन भईरहेको छ ।